کد مطلب:88699 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:414

صدایش به قهقه بلند نمی شود











(و ان ضحك لم یعل صوته)

ترجمه: پرهیزگار اگر بخندد، صدای خنده او بلند نمی شود.

شرح: این خصلت نشانه ی وقار دارنده ی آن است، لبخند، خنده بزرگان است، حتی بعضی موقع خندیدن دندانهایشان آشكار نمی شود.

آنها كه اعتقاد به مبدا و معاد دارند و از عاقبت اعمال خود باخبرند، محزونند و این حزن مانع از خنده ی نامعقول آنهاست و در حد حسن اخلاق و معاشرت و خوشروئی، لبخند زنند، آنها كه نه اعتقادی دارند و نه به عاقبت خود می اندیشند، از حزن در قلب آنها خبری نیست و از این روی فكر می كنند در آسایش هستند، در حالی كه توهمی بیش نیست!

رسول خدا (ص) هیچ وقت صدای خنده اش بلند نمی شد و تنها تبسم می كردند. و گویا همه ی انبیاء چنین بوده اند. در جریان حضرت سلیمان با مورچه در قرآن آمده كه حضرت سلیمان خنده ای تبسم گونه كردند: (فتبسم ضاحكا من قولها)[1] و این روش انبیاء نشانه وقار و توجه آنها به عالم دیگر بود.

[صفحه 578]

روزی نبی گرامی اسلام از كنار عده ای از جوانهای انصار عبور كردند و آنها با یكدیگر گرم صحبت بودند و صدای قهقهه و خنده هایشان بلند بود حضرت فرمودند: ای گروهی كه چنین می كنید، چه كسی از شما آرزویش فریبش داده و بواسطه ی این آرزو در عمل كوتاهی كرده، (این چنین شخصی) باید از آنچه در قبرهاست و آنچه در آنها می گذرد آگاهی و اطلاع یابد و از حشر و نشر عبرت گیرد و یاد كنید مرگ را كه نابود كننده ی لذات است.[2].

در جای دیگر فرمودند: «لو تعلمون ما اعلم لضحكتم قلیلا و لیبكوا كثیرا»، اگر می دانستید آنچه را كه من می دانم، كم می خندیدید، و بسیار می گریستید.[3].

رسول گرامی به جبرئیل فرمودند: چرا هرگز میكائیل را خندان ندیده ام؟ گفت: «ما ضحك میكائیل منذ خلقت النار»، میكائیل از وقتی آتش خلق شده نخندید.[4].

امام باقر (ع) می فرمایند: حضرت داود به سلیمان (فرزندش) فرمود: «یا بنی ایاك و كثره الضحك فان كثره الضحك تترك العبد حقیرا یوم القیامه»، ای فرزندم بپرهیز از خنده ی زیادی، زیرا زیادی خنده بنده را در روز قیامت حقیر دست می كند.[5].

آری از قهقهه بپرهیزید كه از شیطان است (القهقه من الشیطان)[6] و حتی در روایت از امام باقر (ع) آمده كه هر گاه قهقهه زدید بعد از آن بگوئید: «اللهم لا تمقتنی» (خدایا مرا مورد غضب خود قرار مده)[7] و این روایت به خوبی نشان می دهد كه

[صفحه 579]

خنده ی بلند انسان را در معرض غضب خداوند رحمان قرار می دهد.

پس هر گاه خواستید خنده كنید، تبسم نمائید كه بهترین خنده، تبسم است (خیر الضحك التبسم»).[8].

و همین، خنده ی مومن است.[9] نه فقط در حال شنیدن گفتاری خنده آور تبسم كنید، بلكه در همه حال تبسم را بر چهره ی خود آشكار كنید، خصوصا در برخوردها و سخن گفتن ها، در روایت است كه رسول گرامی وقتی سخن می فرمود، تبسم می كرد[10] و نیز در روایت است كسی كه در برابر صورت برادرش متبسم باشد، برای او حسنه است (من تبسم فی وجه اخیه كانت له حسنه).[11].

در روایت آمده، رسول اكرم (ص) وقتی خندان می شدند، چشمهای مباركش تنگ می شد و همه ی خنده او تبسم بود، به طوری كه دندانهای حضرت از سفیدی مانند تكه ابری كه آماده باران ریختن است آشكار می شد.[12].


صفحه 578، 579.








  1. سوره ی نمل، آیه ی 19.
  2. بحار، جلد 76، صفحه ی 59.
  3. تفسیر نورالثقلین، جلد 2، صفحه ی 249.
  4. تنبیه الخواطر، صفحه ی 54.
  5. بحار، جلد 71، صفحه ی 277- جلد 76، صفحه ی 58 (در این مجلد بحار «فقیرا یوم القیامه» آمده است).
  6. وسائل، جلد 8، صفحه ی 479 (از امام صادق (ع) است).
  7. وسائل جلد 8، صفحه ی 479.
  8. غرر الحكم.
  9. غرر الحكم (ضحك المومن تبسم).
  10. بحار، جلد 16، صفحه ی 298.
  11. بحار، جلد 74، صفحه ی 298- كافی، جلد 2، صفحه ی 206 (به همین مضمون با اضافه ای از امام صادق (ع) در وسائل جلد 11، صفحه ی 569 آمده است).
  12. بحار، جلد 16، صفحه ی 298.